21. Muromski Pułk Piechoty

Historia powstania większości pułków rosyjskich sięga początku XVIII wieku. W czerwcu 1708 roku, z kompanii grenadierskich wydzielonych z Woroneskiego, Permskiego, Wołgogradzkiego, Wielkołudzkiego, Czernichowskiego i Niżegorodzkiego, sformowano 3. Pułk Grenadierów. W 1710 roku pułk wszedł w skład dywizji gen. Enzberga i zmienił nazwę na Pułk Grenadierów Enzberga. Do 13 listopada 1727 roku pułk kilkakrotnie zmieniał nazwę od nazwisk kolejnych dowódców. Tego dnia został przemianowany na Muromski Pułk Piechoty. W styczniu 1833 do pułku wcielono 19. Jegerski Pułk Strzelców. Od 25.03.1864 roku, w nazwie pułku przybyła liczba porządkowa 21, która towarzyszyła mu do końca I wojny światowej.

Droga wojenna pułku to: bitwa pod Gołowczyną [3.07.1708], szturm Twierdzy Perekop [20.05.1736], oblężenie miasta Kozłowy [5.06.1736], szturm Bachczisaraja [17.06 1736], szturm Twierdzy Kjustrin [4.08.1758], bitwa poz Zorndorf [14.08.1758], wypad na Berlin w 1760 roku, bitwa pod Chotiną [29.08.1769], szturm umocnień nad rzeką Łarge [7.07.1770], bitwa pod Kaługą [21.07.1770], wojna włoska w 1799 roku, bitwa pod Pułtuskiem [14.12.1806], bitwa pod Smoleńskiem [5.08.1812], bitwa pod Borodino [26.08.1812], bitwa pod Kulewczą [30.05.1829], marsz na Węgry w 1849, obrona Sewastopola [1854 - 1855].

Od początku istnienia, pułk posiadał charakterystyczną symbolikę. W XVIII wieku był to znak: srebrne trąby z napisem " Na pamiątkę zdobycia Berlina 28 września 1760 roku ". W dniu 13.04.1813 pułkowi nadano znak "Za zasługi w wielkiej wojnie 1812 roku". Dziewiątego kwietnia 1830 nadano wyróżnienie za zasługi w wojnie z Turcją w 1829 roku. Szóstego grudnia 1831 roku pułk nagrodzono prawem noszenia na czapkach wstęgi nagrodowej "Za udział w wojnie z Polską w 1831".

W dniu 6 sierpnia 1908 roku, w dwustulecie powstania pułku, ustanowiono odznakę pamiątkową 1708 - 1908. W wersji dla oficerów wyglądała następująco: na złotym wieńcu z liści dębowych i laurowych, w centrum, pod książęcą koroną nałożony jest herb Muromskiego pułku. W herbie, na błękitnym tle nieba i czerwonym, ceglanym murze, ręka z koroną wychodzaca z obłoku. Po bokach herbu dwa srebrne monogramy Piotra I i Mikołaja II. Poniżej, na złotej wstędze napisy czarną emalią: "Pułk Grenadierów Enzberga 1708" ( po lewej stronie ) i "21 Muromski pułk piechoty 1908" ( po prawej ). Wersja dla szeregowych była z brązu, jednowarstwowa, bez emalii. Dzień 6 sierpnia ustanowiono świętem pułkowym.

Od początku istnienia pułk stacjonował: w Smoleńsku, Zinkow 1836-38, Pryłuki 1837-39, Grodno 1840-53, Częstochowa 1843, Rawa 1844, Warszawa 1848, Piotrków 1850-51, Czeczelnik 1856, Mochylew 1857-59, Łęczyca 1860-62, Płock 1863-89, Ostrołęka 1890-1910, Różan 1911-1914.

W przeddzień wybuchu I wojny światowej, 21. Muromski p.p. wchodził w skład XV Korpusu Armii. Brał udział w walkach w Prusach Wschodnich w 1914 roku, pod Grodnem, Lublinem i Urzędowem w 1915.Wykrwawiony w walkach, ostatecznie przestał istnieć wraz upadkiem Imperium...


Materiały:

• "Raspisanije suchoputnych wojsk 1836 - 1914" Petersburg 1914.
• Grenadierskije i piechotnyje połki. Sprawocznaja kniżka Imperatorskoj Gławnoj Kwartiry" Petersburg 1909.
• A.A.Kersnowski "Istorija russkoj armii" Moskwa 1994.
• S.Andolenko "Nagrudnyje znaki russkoj armii"
• Odpowiedź z Rosyjskiego Wojenno-Historycznego Archiwum, dot.historii 21. Muromskiego p.p., udostępniona przez R.C.Gallera
• A.C.Dobroński "Dyslokacja wojsk rosyjskich w Królestwie Polskim w latach 1907 - 1910" w: Studia i materiały do historii wojskowości